İşarî Tefsirler
İŞARİ TEFSİRLER
Tasavvuf, İslâmî ilimlerden birinin adıdır. Hicrî II. asırdan itibaren, Kur’ân ve Hadîs kaynaklı bazı konular, tasavvuf ismi altında bir araya getirilmiştir. Bu konular, ihlâs, takvâ, tevekkül, sabır, rızâ, tevâzu, şükür gibi genel olarak müslümanın niyet ve iç dünyasıyla ilgili konulardan oluşur. Tasavvufî pek çok tefsîr yazılmıştır. Bu tefsîrlerde, âyetin zâhirî mânâsı yanında derin işâretlere dayalı birtakım mânâlar da esas alınmıştır.
Bu alanda ilk müfessir olarak Sehl b. Abdullâh Tüsterî (v. 283/896) kabûl edilmiştir. Tüsterî’nin tefsiri Tefsîru’l-Kur’âni’l-‘Azîm isimli eserdir. Bu konuda yazılan bazı tefsirler:
Haka'iku't-Tefsîr, Ebû Abdurrahmân Muhammed b. Hüseyin es-Sülemî (v. 412/1021)
Letaifü'l-İşârât, Abdülkerîm el-Kuşeyrî
Bahrü'l-Hakâ'ik(et-Tefsiru’n-Necmiyye), Necmeddîn-i Dâye
Keşfü'l-Esrâr ve Uddetu’l-Ebrar, Reşîdüddîn-i Meybüdî
Ğaraibu’l-Kur’an, Nizameddin en-Nişaburî
Ruhu’l-Beyan, İsmail Hakkı Bursevî
Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, İbn Berrecân
Te’vilatu’l-Kur’an, Abdurrezzak el-Kaşanî
İ’cazu’l-Beyan fî tevili Ümmi’l-Kur’an, Sadreddin Konevî
Tefsiru’l-Cami, Abdurrahman-ı Cami
Aynu’l-A’yan, Molla Fenarî
El-Fevatihu’l-İlahiyye, Nimetullah Nahcıvanî
Nefaisu’l-Mecalis, Aziz Mahmud Hüdayi